Jak obliczyć spalanie auta?

Średnie spalanie paliwa przez samochód to jeden z najważniejszych elementów wpływających na koszt jego eksploatacji. Auto niestety nie zawsze pozwala na precyzyjne wyliczenie tego parametru. Jak obliczyć spalanie paliwa przez samochód?

Zródło: pexels.com

Czym właściwie jest spalanie paliwa?

Spalanie paliwa najczęściej podawane jest w postaci zapotrzebowania litrów na 100 kilometrów. Na jego podstawie można obliczyć koszt paliwa niezbędnego do przejechania trasy, co przydaje się w przypadku np. grupowych wyjazdów. 

Ze względu na to, że na średnie spalanie wpływa wiele czynników, jego poznanie jest kluczowe do obliczenia kosztów eksploatacji auta. Ten sam samochód pali różne ilości paliwa w trakcie jazdy miejskiej, po drogach krajowych, czy trasach szybkiego ruchu. Dlatego, chcąc poznać koszt paliwa spalanego np. w trakcie miesiąca, każdy powinien indywidualnie obliczyć spalanie swojego samochodu.

Czy spalanie paliwa podawane w ramach testów jest realistyczne do osiągnięcia?

Średnie zużycie paliwa to jeden z parametrów podawanych przez producentów nowych samochodów. Obecnie oblicza się je na podstawie testów WLTP. Jest to nowoczesna norma testowa, która w życie weszła wraz z 1 września 2017 roku i od wtedy jest obowiązkowa dla wszystkich producentów w Europie. 

Procedura testowa trwa przez 30 minut i składa się z czterech dynamicznych faz. W jej trakcie samochód pokonuje dystans 23,25 kilometrów, poruszając się ze średnią prędkością w wysokości 46,5 km/h. Prędkość maksymalna w trakcie testu wynosi 131.3 km/h, a 12,5% procedury upływa na postoju. Ważną informacją jest to, że do każdego pojazdu dobierane są inne punkty zmiany biegów, symulujące jazdę przeciętnego kierowcy. 

Czy taka procedura testowa pozwala obliczyć zużycie paliwa bliskie prawdzie? Niestety nie do końca. Każdy test jest wykonywany w określonych warunkach, które nie są możliwe do odtworzenia w rzeczywistości. 

Największe rozbieżności występują w przypadku samochodów hybrydowych typu plug-in. W ich wypadku średnie spalanie wynosi około 2 litrów na 100 kilometrów. To wartość kilkukrotnie zaniżona względem normalnej eksploatacji. Różnice występują również w przypadku zwyczajnych aut spalinowych. Z tego powodu do tego, ile wynosi spalanie paliwa na 100 km wyliczone w trakcie testów WLTP, trzeba podchodzić z dużą rezerwą. Bliskie prawdzie będzie średnie spalanie samochodu obliczone na własną rękę.

Jak obliczyć spalanie paliwa — skorzystaj z komputera pokładowego

W większości nowych samochodów na obliczenie średniego spalania pozwala komputer pokładowy. W każdym samochodzie produkowanym w ostatnich latach informuje on o średnim spalaniu w trakcie danej trasy, czy nawet podczas całej eksploatacji samochodu. 

W takiej sytuacji można bardzo łatwo obliczyć ilość spalonego paliwa i wyliczyć jego koszt mnożąc średnią przez liczbę przejechanych kilometrów. Niestety nie każdy model samochodu oferuje dane dotyczące średniego spalania. Starszy pojazd może wyświetlać jedynie informację dotyczące zużycia paliwa w czasie rzeczywistym. W takiej sytuacji trzeba wspomóc się zastosowaniem kalkulatora spalania paliwa. 

Jak poznać średnie zużycie paliwa w starszych autach — kalkulator spalania paliwa

Jeśli komputer pokładowy auta nie pokazuje, jakie jest średnie zużycie paliwa na 100 km, trzeba skorzystać z innych sposobów. Kalkulator spalania paliwa jest w stanie obliczyć zużycie na podstawie prostych informacji. Jak obliczyć w ten sposób średnie zużycie paliwa? 

Na początku warto odwiedzić stację benzynową i zatankować samochód do pełna, zerując przy tym stan licznika trasy w aucie. Wtedy, by obliczyć zużycie, wystarczy spisać liczbę przejechanych kilometrów oraz ilość benzyny lub oleju, która zmieściła się do baku, tankując paliwo. 

Informacje wystarczy wpisać w kalkulator zużycia paliwa. Otrzymany wynik poinformuje o tym, ile samochód pali na 100 kilometrów. Następnie wystarczy pomnożyć go przez cenę paliwa, by dowiedzieć się, ile kosztuje przejechanie 100 kilometrów. 

Alternatywnie można uruchomić kalkulator kosztów dojazdu. W nim wystarczy dodać informację o cenie paliwa, by otrzymać koszt przejazdu na danej trasie, a także koszt przejechania 100 km. 

Jak zmniejszyć zużycie paliwa?

Spalanie samochodu można obniżyć, stosując się do zasad tak zwanego ecodrivingu. Wobec takiego stylu jazdy narosło wiele mitów i błędnych przekonań. Dlatego ważne jest zapoznanie się z faktycznymi zasadami ekonomicznej jazdy. 

Pierwszą ważną kwestią jest styl jazdy. Wbrew pozorom najbardziej ekonomiczna jest jazda dynamiczna. Co to oznacza? Samochód powinien być sprawnie rozpędzany do pożądanej prędkości. Na dalszych dystansach, właśnie w ten sposób można ograniczyć zużycie paliwa. Powolne rozpędzanie się wymaga bowiem większych ilości energii niż krótkie, dynamiczne przyspieszenie wykorzystujące moc silnika. 

Bardzo ważnym elementem stylu jazdy jest też sposób zmiany biegów. Każde zmienienie przełożenia powinno być jak najbardziej płynne. Optymalny moment zależy od rodzaju paliwa oraz jednostki napędowej. W przypadku diesli optymalny moment jest osiągany już przy około 2500 obrotów na minutę. Dla samochodów benzynowych właściwy czas na zmianę biegów następuje nieco później w rejonie 3000-3500 obrotów na minutę. 

Ważną częścią ecodrivingu jest też poruszanie się z właściwą liczbą obrotów pomiędzy zmianami biegów. Gdy auto osiągnie pożądaną prędkość, silnik powinien pracować z taką liczbą obrotów, by go nie dławić, jednocześnie nie przekraczając pewnych wartości. Złoty środek najczęściej znajduje się w rejonie 1500-2000 obrotów na minutę dla diesli i 2000-2500 obrotów na minutę dla jednostek benzynowych. 

Wrogiem ekonomicznej jazdy jest również niskie ciśnienie w oponach. Dlatego regularnie warto podjeżdżać na stację benzynową i wyrównywać stan ciśnienia. Jeśli będzie za niskie, opony zaczną stawiać większy opór względem nawierzchni, co negatywnie przełoży się na spalanie paliwa. 

Dość kontrowersyjnym i poruszanym często w dyskusjach o ekologicznej jeździe tematem jest używanie klimatyzacji. O ile przy niskich prędkościach faktycznie można delikatnie zaoszczędzić na otwieraniu okien zamiast uruchamiania nawiewu, tak jeżdżąc szybciej, jest to bardzo nietrafiony pomysł. Każde uchylone przy wysokiej prędkości okno znacząco pogarsza właściwości aerodynamiczne samochodu. Z tego powodu ten zacznie generować dużo wyższy opór. To negatywnie przełoży się na przyspieszenie. O nieopłacalności otwierania okien poinformuje także spalone paliwo niezbędne do przebicia się przez powietrze i utrzymania prędkości. 

Chcąc wydłużyć dystans do przejechania po zatankowaniu, warto także zredukować czas postoju z włączonym autem. Ruszając po uruchomieniu silnika, samochód nie będzie marnować cennego paliwa na stanie w bezruchu. W tym celu do aut zaimplementowano też system start&stop. Przy jeździe miejskiej potrafi on znacząco zredukować zużycie paliwa, szczególnie w przypadku długotrwałego stania w korkach. 

Jednym z najważniejszych elementów dbania o zmniejszenie zużycia jest też prawidłowa eksploatacja samochodu. Regularne i terminowe wymiany oleju oraz niezbędnych filtrów utrzymują silnik w prawidłowym stanie i przyczyniają się do utrzymania niższego spalania. Bardzo często zużycie rośnie ze względu na awarie, które negatywnie wpływają na pracę jednostki napędowej. Niektóre usterki są w stanie zwiększyć spalanie nawet o kilka litrów na 100 kilometrów. Dlatego w razie zapalenia się kontrolki dotyczącej silnika lub zauważenia niepokojących objawów warto jak najszybciej udać się do serwisu.

Nie można też zapominać o wpływie masy auta na jego spalanie. Jeśli bagażnik samochodu jest pełen niepotrzebnych na co dzień przedmiotów, zużycie paliwa będzie większe ze względu na wyższą masę auta. Dlatego warto regularnie pozbywać się niepotrzebnych rzeczy z samochodu (np. bagaży, których nie potrzebujemy). 

Większość kroków, które można poczynić, by zmniejszyć spalanie, pozwalają ograniczyć zużycie o niewielkie ilości. Połączenie ich wszystkich pozwala jednak osiągnąć wymierne korzyści, szczególnie w dalszej perspektywie. Ograniczenie spalania o litr na 100 km to oszczędność rzędu kilkuset złotych w skali roku (zakładając, że auto pokonuje około 10 000 km rocznie). To już suma, która pozwoli np. opłacić roczną składkę ubezpieczenia OC, czy coroczny serwis olejowy u mechanika. 

Co wpływa na średnie spalanie?

Zużycie paliwa wynika z wielu czynników. Podstawowym jest charakterystyka danej jednostki napędowej. Jej pojemność, moc, a także moment obrotowy. Większe zużycie paliwa to domena mocnych jednostek, które korzystają z bogatszej mieszanki paliwowo-powietrznej. Na spalanie wpływ ma również paliwo. Patrząc przez pryzmat samych spalonych litrów, benzyna jest zużywana w większych ilościach od oleju napędowego w silniku o porównywalnych parametrach. 

Średnie spalanie będzie też wyższe, jeśli często jeździmy na wysokich obrotach. Zużycie paliwa zależy także od uruchomionych dodatkowych urządzeń w samochodzie. Spalanie zwiększa włączona klimatyzacja, radio czy ogrzewanie foteli. 

Bardzo ważnym czynnikiem jest opór powietrza. Jego wpływ na zużycie paliwa jest tym większy, im wyższa jest prędkość, z jaką porusza się samochód. Dlatego producenci regularnie starają się projektować coraz bardziej aerodynamiczne nadwozia. Współczynnik oporu można też zwiększyć przez własne działanie. Montaż bagażnika dachowego powiększy powierzchnię samochodu, przekładając się na zwiększenie spalania. 

Bardzo istotny dla spalania jest styl jazdy. Kierowcy, którzy poruszają się bardzo dynamicznie i późno zmieniają biegi, zużywają więcej benzyny lub oleju napędowego. Podstawowym czynnikiem jest też prędkość. Dla przykładu poruszając się po trasie szybkiego ruchu, auto osiąga prędkości rzędu 120-130 km/h. Już taka wartość dość negatywnie wpływa na spalanie samochodu. Poruszanie się jeszcze szybciej znacząco zwiększa zużycie paliwa. Dlatego odradza się jazdę z nadmierną prędkością po drogach szybkiego ruchu. 

Bartosz Śledź

Doświadczony redaktor serwisu motoryzacyjnego z pasją do świata samochodów. Znawca nowości i trendów branżowych, łączący wiedzę techniczną z umiejętnością pisarską. W wolnych chwilach miłośnik wyścigów i spotkań motoryzacyjnych.